نگرشی تطبیقی بر مفاهیم انسان کامل و کیمیا در حوزۀ عرفان با تکیه بر دیدگاه های عرفانی حکمت متعالیه و جابر بن حیان

نویسندگان

احمد نصیری محلاتی

دانشگاه فردوسی مشهد. گروه فلسفه سیدمرتضی حسینی شاهرودی

گروه فلسفه و حکمت، دانشکده الهیات، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

در اندیشه های عرفانی مفهوم انسان کامل و کیمیا ارتباطی تنگاتنگ و همیشگی دارند. هرچند رسیدن به انسان کامل یکی از اهداف عرفان است، اما کیمیا در اغلب دیدگاه های عرفانی به مثابۀ مسیری برای دستیابی به رمز و راز خلقت تعریف می شود که بدون آگاهی از این حقایق حصول انسان کامل میسر نیست. پس کیمیا و کیمیاگر، همچون عارف، هدفی جز تکوین انسان کامل ندارد. البته به رغم این ارتباط تنگاتنگ، در مکاتب مختلف عرفانی، شباهت ها و تفاوت هایی میان، مفاهیم، جایگاه، نحوۀ ارتباط و طریق وصول به کیمیا و انسان کامل مشهود است. بررسی این باورها و توجه به شباهت ها و تفاوت هایشان ضمن آنکه می تواند روشنگر مفاهیم پیچیده و عمیق انسان کامل و کیمیا باشد خود وسیله ای برای بررسی چگونگی پیدایش آن هاست. در این نوشتار با بررسی اجمالی و تطبیقی دیدگاه های عرفانی مختلف در خصوص انسان کامل و کیمیا، به ویژه با تکیه بر دیدگاه های عرفانی حکمت متعالیه و جابر بن حیان سعی، در آشکارسازی برخی شباهت ها و تفاوت های موجود در این باورها می­کوشیم. البته در بررسی عرفان صدرایی، به آرای ابن عربی (به منزلۀ منبع تفکرات عرفانی در حکمت متعالیه) توجه ویژه شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نگرشی تطبیقی بر مفاهیم انسان کامل و کیمیا در حوزۀ عرفان با تکیه بر دیدگاه‌های عرفانی حکمت متعالیه و جابر بن‌ حیان

در اندیشه‌های عرفانی مفهوم انسان کامل و کیمیا ارتباطی تنگاتنگ و همیشگی دارند. هرچند رسیدن به انسان کامل یکی از اهداف عرفان است، اما کیمیا در اغلب دیدگاه‌های عرفانی به‌مثابۀ مسیری برای دستیابی به رمز و راز خلقت تعریف می‌شود که بدون آگاهی از این حقایق حصول انسان کامل میسر نیست. پس کیمیا و کیمیاگر، همچون عارف، هدفی جز تکوین انسان کامل ندارد. البته به‌رغم این ارتباط تنگاتنگ، در مکاتب مختلف عرفانی، ...

متن کامل

کیمیا در آثار جابر بن حیان

کیمیا برای جابر معرفت کلی است بنابراین، هدف اصلی کیمیا از نظر وی یافتن راهی برای شناخت عالم و مهم ترین جنبهء این هدف جستجوی حکمت واقعی است. هدف این نوشتار بررسی اجمالی تفکر جابر در زمینهء کیمیا با نگرشی هرمنوتیک است.

متن کامل

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

کیمیا در آثار جابر بن حیان

کیمیا برای جابر معرفت کلی است بنابراین، هدف اصلی کیمیا از نظر وی یافتن راهی برای شناخت عالم و مهم ترین جنبهء این هدف جستجوی حکمت واقعی است. هدف این نوشتار بررسی اجمالی تفکر جابر در زمینهء کیمیا با نگرشی هرمنوتیک است.

متن کامل

جایگاه جابر بن حیان در اندیشه کراوس و سزگین

ابوعبدالله جابر بن حیان بن عبدالله کوفی (200 ـ 103 ق / 815 ـ 721 م)، دانشمند بزرگ شیمی در جهان تشیع و شخصیتی مورد بحث و جدل و موجد آرا و عقاید متفاوت و متعارض نزد شرق‌شناسان، ازجمله مهم‌ترین شخصیت‌ها در تاریخ علوم اسلامی می‌باشد. دو تن از شرق‌پژوهان که درباره وی تحقیق بسیاری داشته و نظریات متفاوت ارائه داده‌اند، پاول کراوس و فؤاد سزگین می‌باشند. این مقاله درصدد بررسی نظرات این‌دو و دلایل آن درب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
حکمت صدرایی

جلد ۴، شماره ۲، صفحات ۱۵۵-۱۶۸

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023